Stichting Nederlandse Kaap Hoorn-vaarders
Kaap Hoorn Journaal
Het Kaap Hoorn Journaal in kleur verschijnt in het najaar. Donateurs ontvangen die per post. De digitale Nieuwsbrief richt zich met korte stukken op de actualiteit. De langere artikelen bewaren we voor het Kaap Hoorn Journaal. Donateurs zonder internet/e-mail ontvangen het Journaal en de Nieuwsbrief per post.
Herdenkingsuitgave 29 januari 2016 i.v.m. 400 jaar Kaap Hoorn op de kaart
Atlas van Kaap Hoorn, kaartbeeld van zuidelijk Zuid-Amerika, 1500-1725.
Vijf kernachtige essays die U tweeënhalve eeuw bijpraten over de maritieme ontwikkelingen rond Z-Amerika met een bijzondere rol voor de stad Hoorn, gevolgd door een prachtige verzameling bijzondere kaarten die U de ontwikkeling van de cartografie laat zien en de invloed van de Lage landen.
De hoogwaardige digitale afdrukken van deze fullcolour en z/w kaarten, maken het bekijken van details met een loupe een feest. De Nederlandse en Engelse edities hebben beide een Spaanse synopsis
Beide edities elk € 15,00.
Bibliotheek
De bibliotheek in de Oudheidkamer bestaat uit ongeveer 1000 titels. Waaronder vele zeldzame boeken over de zeilvaart en Kaap Hoorn. De bibliotheek is tijdens openingstijden van de Oudheidkamer te bezoeken. Een catalogus ligt ter inzage.
Scheepsmodellen
In de Oudheidkamer staan enkele modellen van de laatste zeilende vrachtschepen die Kaap Hoorn rondden, zoals de schoenerbrik Willemina, het volschip de Nederland, het fregatschip Europa, de viermastbark Pamir en de vijfmastbark Potosi. Op deze grootschalige modellen vallen veel details te bewonderen.
Sail 2015
Scheepsmodel volschip Nederland
Model gebouwd door kapitein N. van Wijck Jurriaanse | Foto Peter Jonker
Gegevens:
Model op schaal 1:30
Scheepsnaam: Nederland
Naamsein: PMLD.
Type: Volschip
Inhoud: 2031 BRT, 1954 NRT, 5537,24 m³
Afmeting: lengte263,7vt, breedte42,0 vt, diepte23,7vt
Materiaal: staal
Zeiloppervlak: 2037 m²
Gebouwd: in 1894 op de scheepswerf “Concordia “ te Amsterdamdoor de bouwmeesterHuijgens en Van Gelder.
Kiel gelegd: op 6 januari 1893 ente water gelaten op 6 juni 1894.
Opdrachtgever: W.A. Huijgens te Amsterdam.
Reder: W.A. Huijgens te Amsterdam, later te Bussum, 1894 t/m 1909
Op 19 april 1910 verkocht voor £3750,- aan de rederij “Fides” van Thomas Berg te Stavanger en naam veranderd in “ Fides “.
In 1917 verkocht naar Risør en naam veranderd in Vigør.
In 1923 voor de sloop verkocht naar Duitsland.
De reizen van het stalen driemast fregatschip Nederland als vermeld in het dagblad “Scheepvaart” en de “Scheepvaart Index” de wekelijkse bijlage van dit dagblad.
6e. Jaargang , 7 januari 1893:
6 januari. “Op de werf Concordia der firma Huijgens & Van Gelder is hedenmiddag de kiel gelegd” van een stalen fregatschip dat bij een lengte van 252 Engelse voet een draagvermogen van “3000 ton zal verkrijgen. De heer J.G. Sillem der firma Hope & Co, die een reederij voor de “Nederland” (aldus de naam voor het nieuwe schip) in korte tijd tot stand bracht evenals hij bij “vorige gelegenheden had gedaan, was uitgenodigd eigenhandig het naambord van het nieuwe vaartuig aan de helling vast te spijkeren. Na het uitspreken van enkele redevoeringen, werd “hieraan door den heer Sillem voldaan.”
Idem, 7e jaargang, maandag 9 april 1894, de volgende advertentie:
“ Geregelde zeilvaart naar Ned. Indië.
“Batavia - Semarang - Soerabaja 1ste klasse nieuw gebouwde stalen fregatschip Nederland.
“Kapitein G. Bona expeditie 31 Juli.
“Adres: Hudig & Blokhuyzen.”
(Kapitein G. Bona was tot 1893 gezagvoerder van de bark Catharina, gebouwd door Huijgens & Van Gelder, van de Amsterdamse rederij J. Veth.)
Idem, dinsdag 10 april 1894, in de vaste rubriek “Stoom- en Zeilschepen in lading te Amsterdam: “ Batavia, Semarang, Soerabaja. Het eerste klasse nieuw gebouwde stalen fregatschip” Nederland, G. Bona. Expeditie 31 Juli. Hudig & Blokhuyzen. “ (Deze mededeling keert regelmatig tot en met 30 april in deze rubriek terug, om dan te verdwijnen.) Op 25 mei 1894 verschijnt de aankondiging weer, maar nu blijkt de datum voor expeditie verschoven naar “ begin Augustus “ en cargadoors” De Vries & Co en Wed. Jan van Wesel &Zoon.”
Idem, zaterdag 2 juni 1894, onder het bericht “Scheepsbouw”:
“ Scheepsbouw. Het stalen fregatschip Nederland zal 6 juni van de werf “Concortia” , van de “scheepsbouwmeester Huijgens & Van Gelder te Amsterdam te water worden gelaten”
Idem. Woensdag 6 juni 1894, onder het bericht “Schepen in aanbouw “:
“Naar men ons uit Amsterdam bericht, is het te water laten van het nieuwe stalen fregatschip
“Nederland” dat heden plaats moest hebben, wegens lage waterstand in het Oosterdok, voor “onbepaalde tijd uitgesteld.”
Idem, donderdag 7 juni 1894, onder het bericht “Te water gelaten schepen”: “Amsterdam, 7 juni. Hedenmorgen ten 3 ½ uur is van de werf Concordia der firma Huijgens & “Van Gelder met het beste gevolg te water gelaten het stalen fregatschip “ Nederland “ groot ruim “3000 ton draagvermogen, voor rekening eener reederij onder directie van den Heer W.H. Huijgens en zullende gevoerd worden door kapitein G Bona. De oorzaak van die te waterlating op “dit buitengewone uur ontsproot uit den, ten gevolge der harde Z.W. winden op Maandag en “Dinsdag, ontstanen lagen waterstand, waarin des daags geen verandering was te brengen, en is “door welwillende hulp van Burgemeester en Wethouders ‘s nachts het water in het Oosterdok “tijdelijk ongeveer 30 c.M. opgezet.”
Uiteindelijk vertrok het schip na wat verdere vertragingen op 2 september 1894 met bestemming Batavia om daar op 5 december te arriveren.
Vervolgens, na de retourreis naar Amsterdam :
2 sep 1894
vertrek Amsterdam naar Batavia
5 dec
bevracht voor Cadiz; vracht wordt in diverse havens geladen tot:
8 juni 1895
vertrek Padang naar Marseille
1 nov
Marseille ( reisduur 147 dagen)
1 feb 1896
vertrek Porto Empedocle (Sicilië) naar San Francisco
In het dagblad “Scheepvaart “, edities juni 1896 , verschijnen herhaaldelijk berichten over het slechte weer rond Kaap Hoorn in april.
“20 juni 1896 te Port Stanley (Falkland Eilanden) met averij”
Dagblad Scheepvaart, zaterdag 20 juni 1896, in de rubriek “Telegrammen”:
“Volgens een telegram uit Port Stanley is het Ned. Schip Nederland, kapt. Bona, van Porto “Empedocle (zuidkust Sicilië) naar San Francisco bestemd, aldaar binnengekomen met overgeworpen lading, schade aan tuig en verlies van eenige zeilen, ook werd op de reis een “gedeelte der lading overboord geworpen.”
Idem, zondag 21 juni 1896, in de rubriek “Scheepsberichten”:
“Nederland. Amsterdam, 20 juni. Volgens bericht van de reederij is de brug van de Nederland beschadigd en gingen er zeilen verloren, doch bekwam het schip overigens geen averij. Van de lading werd 100 ton over boord geworpen. Het schip is 17 juni te Montevideo binnengeloopen om te repareeren.”
De reis werd voortgezet blijkens de volgende meldingen in de Scheepvaart Index:
6 juli: 1896 van Falkland Eilanden
24 sep: gearriveerd te San Francisco (Kaap Hoornvaart, passage oost-west, reisduur
Porto Empedocle-San Francisco: 237 dagen)
10 dec: vertrek San Francisco naar Liverpool
6 mei: 1897 gearriveerd te Liverpool (148 dagen; rond Kaap Hoorn west-oost)
Kapitein Bona wordt afgelost door kapitein Brouwer. Bona gaat naar Amsterdam voor de afbouw van de “ Europa “, waarover hij het commando krijgt.
26 juni
van Cardiff naar Java onder kap. Brouwer
23 sep
te Tjilatjap ( 90 dagen )
4 nov
van Batavia via Tegal naar Delaware V.S.
29 maart 1898
gearriveerd te Delaware ( 146 dagen )
3 juni
van New York naar Java
20 sep
te Soerabaja ( 110 dagen )
29 nov
van Tegal ( Java ) naar Delaware
31 mar 1899
te Delaware ( 123 dagen )
9 juni
van New York naar Java
18 sep
te Batavia (102 dagen )
28 okt
van Batavia naar Newcastle ( Australië )
13 dec
te Newcastle, Aus.
16 jan 1900
van Newcastle naar Valparaiso
14 mar
te Valparaiso ( 59 dagen )
26 mar
van Tocopilla ( noord Chili ) naar het Kanaal
5 mei
te Caleta Buena
1 juni
van Caleta Buena naar Rotterdam ( 128 dagen )
1 juni
te Rotterdam
De reizen voerden het schip vervolgens over de gehele wereld op de hierboven geïllustreerde wijze. Het schip was in Nederland in okt 1904, mei 1907, juni 1908.
Tot 1909 werd geen grote tegenspoed ondervonden. Toen echter:
Dagblad Scheepvaart, donderdag 20 mei 1909, in de rubriek “Telegrammen“
“ Volgens een telegram uit Coquimbo is het Nederl. Schip Nederland “van Melbourne met tarwe “naar het Kanaal aldaar binnen gelopen met schoon dek en andere “schade tengevolge van “ondervonden slecht weer. Kapitein Sparrius, de tweede stuurman en 5 “man der equipage zijn “overboord geslagen en verdronken. De schade aan de lading is nog niet “bekend.”
Idem, vrijdag 21 mei 1909, in de rubriek “ Shipping notes “:
het bericht van 20 mei met als toevoeging: Het schip is gedeeltelijk gedekt in Londen op een taxatie van 9000. De graanlading is bij Lloyds “voor 25000 gedekt.” De reis werd vervolgd als volgt:
15 juli 1909
van Coquimbo ( Chili ) naar Callao ( Peru )
19 juli
aankomst te Callao
8 okt
kapitein Wächter neemt het commando, vertrek van Callao
5 feb 1910
aankomst Falmouth ( Kaap Hoorn, west-oost; reisduur 121 dagen )
14 feb
aankomst te Cardiff
19 april
verkocht naar Noorwegen, herdoopt in Fides.
An alle Seebären und -Bärinnen unserer Cape-Horn Runde.
Helft mit, vor allem den aktiven und jungen Generationen unseres Landes einmal im Leben die unaufhaltsam verklingende Welt der echten Windjammer real zu erleben. Gerne seid Ihr alten Knochen auch gerne an Bord gesehen. Uschi hat sich schon als erste gemeldet.
Die russischen Kadettenakademien der dortigen Fischereiflotte starten ein spektakuläres Unterfangen.
Mit viel, viel Mühen haben wir es geschafft, dass ein kleines Kontingent an Mitsegelplätzen für westeuropäische Mitsegler frei gehalten wurde.
Zusammen mit russischen Berufsseeleuten und Kadetten sind Interessenten aus Deutschland und der Welt eingeladen, an diesem maritimen Weltspektakel mitzumachen.
In the spirit of Cape Horn
Kpt. Uwe Koch
Donateur worden?
Donateurs zijn erg belangrijk voor de Stichting Ned. Kaap Hoorn-vaarders. Heeft U belangstelling voor de geschiedenis van Kaap Hoorn en de grote zeilvaart? Meld u dan aan.
U bent al donateur voor minimaal € 20,- per jaar. Als algemeen nut beogende instelling zijn schenkingen aan de stichting fiscaal aftrekbaar.